CNV (họ sẽ kiểm tra các các phiếu chuyển tiền mới nhất). Không chấp nhận nợ thanh toán các khoản bảo hiểm này quá qui định (30 ngày).

2/ Kiểm soát chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm (Factory Capability & Capacity Assessment - FCCA).

Đây là nội dung chính trong việc đánh giá chất lượng sản phẩm, bao gồm: (1) Các sổ theo dõi, danh mục các loại thuốc kháng sinh phòng trị bệnh, các sổ theo dõi, phiếu kiểm tra định kỳ cơ sở sản xuất giống, trại nuôi, đơn vị cung cấp thức ăn cho vùng nuôi. (2) Thực hành chương trình quản lý chất lượng HACCP trong nhà máy. Tất cả hồ sơ, giấy tờ, bằng chứng, số nhật ký sản xuất, phiếu kiểm tra từ nguyên liệu đến thành phẩm. Các kết quả lấy mẫu kiểm nghiệm nội bộ, xử lý phụ phẩm…. Tất cả các hồ sơ, tài liệu chi phải có tủ hồ sơ riêng, lưu giữ cẩn thận. (việc làm này các nhà máy đông lạnh đã rất quen thuộc vì đó là qui định bắt buộc của cơ quan NAFIQAD) (3) Hồ sơ huấn luyện tay nghề công nhân, sổ vận hành và kiểm soát chất lượng nguồn nước sạch chế biến và xử lý nước thải, chất thải ra môi trường (lưu ý: việc xử lý chất thải độc hại phải do đơn vị chuyên trách thực hiện).  

Vùng nuôi cá Tra (trái) và Trong nhà máy chế biến fillet cá Tra (phải)- (Ảnh minh họa-Nguồn: Getty images)

   

3/ Kiểm soát an ninh, chống khủng bố (Walmart’s Supply Chain Security-SCS)

Nội dung này liên quan đến các đơn vị vận chuyển hàng. DN nên yêu cầu họ cung cấp trước: (1) Các hồ sơ liên quan an ninh trong quá trình vận chuyển nguyên liệu, xe tải đông lạnh, containers lạnh, các công ty vận tải biển an toàn đưa hàng đến Mỹ (ISF).  (2) Các biểu đồ ghi nhiệt độ bảo quản lô hàng (-18 độ C); hành trình vận chuyển từng chuyến hàng không được ghé qua những cảng thuộc danh sách các nước thù địch, hay có nguy cơ khủng bố đối với nước Mỹ. (3) Cách lưu trữ, bảo mật thông tin (số hiệu containers, số lượng, chủng loại hàng hóa) do hãng vận chuyển liên quan cung cấp.

4/ Các giấy chứng nhận an toàn thực phẩm của các tổ chức quốc tế liên quan

Ngoài các giấy chứng nhận trong nước, Walmart yêu cầu nhà máy có thêm một số giấy chứng nhận của các tổ chức quốc tế cấp cho chuỗi sản xuất liên quan như từ nguyên liệu đến thành phẩm: GMP, SQF, ISO 9000, ISO 9001, SA 8000, ISF…Trong đó quan trọng nhất là chứng nhận BAP (do SGS Thụy sĩ đánh giá).

5/ Doanh nghiệp cần lưu ý gì trong quá trình đánh giá?

Sự hợp tác tích cực của DN trong thời gian đơn vị đến kiểm tra, đánh giá là rất cần thiết. Điều này thể hiện thiện chí muốn trở thành nhà cung cấp sản phẩm cho Walmart.

Đối với nhà máy được đánh giá:

(1) Các hồ sơ, giấy chứng nhận liên quan phải được chuẩn bị sẵn để cung cấp đầy đủ và kịp thời theo yêu cầu của đoàn đánh giá. Thời gian đánh giá có thể bị kéo dài nếu thiếu sót các tài liệu chứng minh cần thiết, như các tài liệu liên quan từ các nhà cung cấp phụ liệu, các giấy chứng nhận quốc tế hết hiệu lực. (2) Tạo điểu kiện làm việc tốt nhất cho đoàn đánh giá, như có phòng làm việc riêng cho đoàn và nhân viên nhà máy (5-10 người), có WiFi mạnh, có thông dịch viên (nếu cần), các máy scan, photocopy. Đội ngũ nhân viên nhà máy cần có kiến thức chuyên môn để cùng tham gia suốt đợt kiểm tra, đánh giá (từ 10-15 ngày hay hơn). (3) Không được làm giả các loại giấy tờ, chứng từ để đối phó với đoàn kiểm tra. Nếu họ phát hiện không trung thực, sẽ bị thất bại ngay trong lần đánh giá đó và bị nghi ngờ những lần sau.

Đối với đơn vị đánh giá:

(1) Đoàn có quyền đến DN bất cứ ngày nào làm việc trong tháng, chỉ trừ những ngày nghỉ đã được báo trước, và có thể vào nhà máy bất cứ thời điểm nào trong giờ làm việc hành chính. (2) Họ có quyền thẩm vấn (one-one) bất kỳ công nhân nào đang làm việc trong nhà máy và không được chỉ định, hay có sự can thiệp của lãnh đạo. Số lượng người thẩm vấn tùy theo tỷ lệ % số công nhân hiện hữu (4-5%). Các câu hỏi chủ yếu là để xác thực lại những cam kết của DN có làm đúng hay không? Có trường hợp công nhân bất mãn, tố cáo sai sự thật cần được kiểm chứng. (3) Không được phép nhận bất kỳ khoản chi phí nào ngoài qui định của hợp đồng kiểm tra (như tiền ăn uống, phương tiện đi lại, thù lao (tips), quà tặng, hay tiệc chiêu đãi đoàn sau khi kết thúc). Điều này sẽ bị xem là hành vi bất chính. (4) Mức độ đánh giá dựa theo thang điểm (lỗi nhẹ, lỗi nặng, hay không được phép). Kết quả cuối cùng thể hiện theo màu: Xanh (tốt); Vàng (có một số lỗi cần khắc phục), và Đỏ (không đạt). Nếu hai lần đành giá liên tiếp kết quả đều Vàng thị bị xem là Đỏ. Thời gian khắc phục để yêu cầu tái đánh giá tùy vào thỏa thuận với nhà máy.  (5) Việc đánh giá phải được thực hiện hàng năm, trong thời gian hiệu lực hợp đồng bán hàng cho Walmart. Sau khi nhà máy đã đạt được tất cả các bước đánh giá kết quả màu “Xanh” nêu trên, công ty thành viên Sam’s Club mới bắt đầu đến đám phán ký hợp đồng cung cấp sản phẩm. Khi đàm phán hợp đồng, mặc dù đã tốn nhiều công sức, chi phí đầu tư, nhưng DN cũng không nên kỳ vọng sẽ bán được hàng với giá cao, mà cần phải tính toán giá hợp lý nhất, bảo đảm DN vẫn có lãi. Giá bán lẻ Swai fillet tại Walmart Mỹ, dao động từ 8.74-9.50 USD/ túi 2 pound (2 lbs bag) (4/2025). Điều quan trọng là DN nhận được đơn hàng lớn (có thể từ 50 containers 40”/tháng trở lên), bảo đảm nguồn cung cấp ổn định, và phương thức thanh toán sòng phẳng (L/C). Họ sẽ từ chối mua hàng nếu DN không đạt đánh giá, cho dù bán với giá rất rẻ. Trước khi giao hàng, khách còn yêu cầu một công ty kiểm tra chất lượng độc lập khác đến kiểm tra cuối cùng lô hàng. Tất cả đạt đúng qui định hợp đồng mới được phép bán cá Swai vào Walmart.

Lời kết:

Bán hàng vào Walmart là mục tiêu của nhiều DN, tuy có nhiều thách thức, nhưng thật sự không quá khó đối với những DN lớn, vì các DN này đã thường xuyên thực hiện các qui định về quản lý sản xuất, an toàn vệ sinh thực phẩm, và cũng đã có sẵn các chứng nhận quốc tế cần thiết. Hiện tại, trong tổng số trên 400 DN cá tra, chỉ có 6 DN cung cấp cá Tra vào thị trường Mỹ và cho Walmart do có mức thuế CBPG thấp nhất (0% - 0,18 USD/kg). Trong tương lai, khi nhiều DN vượt qua được rào cản thương mại (CBPG) và rào cản kỹ thuật, thì sẽ có nhiều cơ hội bán cá Tra (Swai) vào Walmart. Điều này sẽ giúp mở rộng thị trường, quảng bá thương hiệu, uy tín sản phẩm. Bên cạnh đó, nhận thức của DN về trách nhiệm xã hội trong quản lý, điều hành, và cách đối xử công bằng với người lao động được hoàn thiện hơn. Với những tiêu chuẩn chất lượng và trách nhiệm cộng đồng đạt được, DN sẽ thuận lợi trong việc mở rộng thị trường vào những hệ thống siêu thị khác trên thế giới.

Quay lại phần 1

Quay lại phần 2

   Cali, Mùa Hè, 2025 Nguyễn Phước Bửu Huy  

Ghi chú các chữ viết tắt:

• [1] QC: Quality Control (Kiễm tra Chất lượng)
• [2] HACCP: Hazard Analysis and Critical Control Point (Phân tích Mối nguy và Điểm Kiểm tra Quan trọng)
• [3] IQF: Individual Quick Freezing (Cấp đông Cá thể Rời)
• [4] STPP: Sodium Tripolyphosphate (Muối TriPolyPhosphate)
• [5] GFSI: Global Food Safety Initiative ( Sáng kiến An toàn Thực phẩm Toàn cầu)
• [6] DL: Đông lạnh
• [7] BAP: Best Aquaculture Practices (Thực hành Nuôi trồng Thủy sản Tốt nhất)
• [8] GMP: Good Manafacturing Practices (Thực hành sản xuất tốt)- SSOP: Sanitation Standard Operating Procedures ( Qui trình Vận hành Tiêu chuẩn Vệ sinh)
• [9] FSIS: Food Safety and Inspection Services (Cơ quan Kiểm tra An toàn Thực phẩm)
• [10] USDA: United States Department of Agriculture (Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ)
• [11] CSR: Corporate Social Responsibility (Trách nhiệm Xã hội của Doanh nghiệp)
• [12] SQF: Safe Quality Food (An Toàn Chất lượng Thực phẩm)
• ISO 9000/9001/14000: International Organization Standard (Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế về quản lý chất lượng với cấp độ ký hiệu 9000/9001/14000)
• SA8000: Social Accountability 8000 (Trách nhiệm xã hội tiêu chí 8000. Tương đương ISO 9000 và ISO 14000: qui định về điều kiện làm việc nhân đạo và cấm sử dụng lao động trẻ em)
• ISF: Impoter Security Filing (Hồ sơ khai báo an ninh của nhà nhập khẩu), là yêu cầu của Cơ quan Hải quan và Biên phòng Hoa Kỳ (Customs and Border Protection-CBP) đối với hàng hóa nhập khẩu bằng đường biển vào Hoa Kỳ.
• SGS: Société Générale de Surveillance (Thụy Sĩ)
• FDA: Food and Drug Administration (Cơ quan kiểm tra thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm và sản phẩm khác ảnh hưởng đến người tiêu dùng của Hoa Kỳ)

Nguồn tham khảo:

• HĐ, (Jul 6, 2020) “Sản phẩm cá Tra vào Walmart”, Tạp chí Thủy sản Việt Nam,
• Kim Loan, (08/01/2025), “Thương mai Việt-Mỹ bứt phá mạnh mẽ nhưng tiềm ẩn nhiều thách thức”, Doanh nhân Saigon Online,  
• KNA Cert, (Mar 30, 2018), “Tiêu chuẩn Walmart dành cho Nhà cung cấp”, và “Tiêu chuẩn nhãn hàng Walmart- Dịch vụ đánh giá nhà cung cấp”, htpps://cn.isokna.1xycn3.com
• Minh Tâm, “Xuất khẩu cá Tra cán đích 2 tỷ USD trong năm 2024”, Forbes Việt Nam,
• Sibic, (29/07/2024), “Logo Walmart: Tia sáng của sự đổi mới trong ngành bán lẻ”, 
• Thu Hằng, Vasep, “Hơn 400 doanh nghiệp Việt Nam tham gia xuất khẩu cá tra”, //1xycn3.com (10/12/2024)
• Walmart,Wikipedia, ////en.wikipedia.org
• Walmart Location Facts, walmart.com
• 8th & Walton, (Nov. 2020), “How to Sell to Walmart: Get Your Product in Walmart in 4 Steps”,